Ludgarda – zapomniana księżna.

Wiele jest kobiet zapomnianych w Poznaniu. Wśród nich jest Ludgarda. Nie dziwi mnie fakt, że jak z moimi wycieczkami przechadzam się po Poznaniu i pytam czy ktoś wie jak zginęła spotykam się często ze stwierdzeniem, że mało kto wie o jej tajemniczej śmierci, ale też nie każdy wie kim była za życia. Zacznijmy więc tę opowieść od początku.

Córka księżniczki Anastazji i księcia Branima przychodzi na świat w 1260 lub 1261 rokiem.  Wychowywała się na dworze swego dziadka w Szczecinie. Małżeństwo to było sojuszem Wielkopolski z księstwem Meklemburgii (książę Branim) i Zachodniopomorskim,gdzie panował dziadek Ludgardy przeciw Brandenburgii. Nie było to małżeństwo z miłości, choć jak donoszą kroniki młodziutka, bo zaledwie 12-letnia Ludgarda spodobała się Przemysłowi.

Ślub odbył się w Szczecinie w 1273 roku, kilka tygodni później, poślubiona księżniczka  przybywa do Poznania. Zamieszkała wraz z mężem na poznańskim zamku. Jakie to było małżeństwo? To jest owiane tajemnicą do dziś dnia. Nie pojawia się żadna wzmianka, w żadnej kronice. Nie ma żadnej informacji na temat stosunków między małżonkami, żadnej informacji na temat młodej księżnej, aż do 1283 roku. 10 lat po ślubie Ludgarda umiera. Co wiadomo o tym małżeństwie? W zasadzie niewiele, poza tym, że Przemysł nie doczekał się potomka. A jak wiadomo jest to kluczowa kwestia, szczególnie na dworach królewskich. 

Tajemniczy zgon.

Kroniki donoszą o nagłej i niespodziewanej śmierci księżnej. Jaka była przyczyna śmierci? Tego nie wyjaśniono do dnia dzisiejszego, nie znaleziono żadnej wiarygodnej informacji w kronikach. Spekulacji jest wiele, źródła podają  różne wersje. Jedni kronikarze dowodzą, że była to śmierć nagła, ale naturalna. Inni zaś wskazują Przemysła jako pomysłodawcę. Wykonawcami mieli być służący. Jedna z wersji głosi, że sznurem miała ją udusić ochmistrzyni, która była kochanką Przemysła. Inne źródła podają, że uduszona została przez zaufanego służącego Przemysła. 

Legenda o Ludgardzie

Legenda głosi, że rozkazem do uduszenia była bezpłodność Ludgardy. Skąd wiadomo, że to po stronie księżnej był problem? W tamtych czasach nie brano innej możliwości pod uwagę. Zawsze była to wina kobiety. Wracając do legendy, Przemysł prosił małżonkę o przyjacielskie zakończenie małżeństwa. Ta jednak zgodzić się nie chciała. Nie chciała słyszeć o powrocie na dwór Ojca, czy dziadka. Co miałby oznaczać powrót? Zakończenie małżeństwa, czyliż rozwód.  Nie wchodziło też w grę pójście do klasztoru. Pomimo bezpłodności odejść nie chciała, a czas uciekał.

Drugi wariant donosi wręcz odwrotną wersję. Ludgarda błagała swego męża, by do domu powrócić jej pozwolił. Na dwór Ojca, lub dziadka odesłał. Nie zezwalał jednak na to poznański książę. Jak brzmi kolejna legenda specjalnie dla Ludgardy wybudował wieżę, tę którą znamy z poznańskiego zamku. Zdjęcie poniżej. Znów jedynie z ludowych podań wiemy, że nie był przekonany o wierności małżonki, dlatego w wieży ją zamykał, by mieć pewność czyje dziecko Ludgarda urodzi. Różne wersje są też co do miejsca śmierci. Jedne źródła mówią o poznańskim zamku, inne podają Gniezno.

Ludgarda – bohaterką w polskiej wersji Gry o tron.

Pewne jest jedno 15 grudnia 1283 roku, młoda, bo zaledwie 22-letnia Ludgarda pochowana została w katedrze w Gnieźnie. Tajemnicza śmierć księżnej rozpalała wyobraźnię. Powstało wiele legend, utworów, czy nawet współczesna powieść „Korona śniegu i krwi”, którzy niektórzy porównują do polskiej wersji „Gry o tron”. 

Jaka była prawda o życiu i śmierci Ludgardy nie dowiemy się już nigdy. Warto jednak zachować ją w naszej pamięci. W Poznaniu upamiętniona jest ona ulicą. Biegnie ona koło zamku królewskiego, tak zwanego zamku Przemysława, na wzgórzu Przemysła.

3 thoughts on “Ludgarda – zapomniana księżna?”

  1. Pingback: Dąbrówka- żona Mieszka I - Dwór Komorowo

  2. Pingback: Ryksa - Dwór Komorowo

  3. Pingback: Tajemnicza żona Bolesława - Emnilda - Dwór Komorowo

Comments are closed.